11 Mayıs Bitki Islahçıları Günü Kutlandı.

Bitki Islahçıları Alt Birliği (BİSAB) ile Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) iş birliğiyle her yıl kutlanan “11 Mayıs Bitki Islahçıları Günü” bu yıl Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi ev sahipliğinde çeşitli etkinliklerle kutlandı.

Programa TÜRKTOB ve Alt Birliklerin başkan ve yöneticileri, Tarım ve Orman Bakanlığı temsilcileri, sivil toplum ve meslek kuruluşlarından yetkililer, Üniversitelerin Ziraat fakültelerinden akademisyenler ve öğrenciler katıldı.  

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Salih KAFKAS açılış konuşmasında pandemi, Rusya – Ukrayna Savaşı ve iklim değişikliğinin etkileri sonucu tarımın ve gıdanın öneminin daha çok ortaya çıktığını, bu bağlamda bitki ıslahçıları tarafından geliştirilecek çeşitlerin gıda güvenliği ve güvencesinin garantisi olacağını söyledi.

Prof. Dr. Salih KAFKAS TÜBİTAK proje destek programlarının Bitki Islahı Projeleri için sürelerinin uzaması gerektiğini ve ıslah çalışmalarının ülkesel bir program dâhilinde yapılmasının şart olduğunu vurguladı.

 

Bitki Islahçıları Alt Birliği (BİSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Selami YAZAR, ıslahın insanoğlunun yaratılışından bu yana var olduğunu ve gelecekte de devam edeceğini ifade etti. Bitki ıslahçılarının gıda güvenliği ve güvencesini sağlamak için durmadan çalıştığını, mukaddes bir görev ifa ettiklerini hatırlatan Yazar özetle şöyle konuştu:

 ‘’ Pandemi dönemini hatırlayalım. İhracatçı ülkeler kendi vatandaşlarının gıda güvenliğini sağlamak için tarım ve gıda ürünlerinin, tohumların ve çeşitlerin ihracatını durdurdu. Bu bize ıslah programlarının millî olması gerektiğini ve kendine yeterliliğin sağlanması için tohuma ve teknolojiye sahip olunmasının şart olduğunu gösterdi. ‘Paramız var, ithal ederiz’ söyleminin geçersiz olduğu ortaya çıktı.

Bununla birlikte Rusya, ambargo nedeniyle Avrupa ve ABD’den ihtiyacı olan tohumları alamayınca ıslah çalışmalarını arttırdı. Türkiye olarak tüm bu gelişmelerden dersimizi almalıyız.

Ülkemiz tohumculuk sektörü son yıllarda çok büyük gelişme gösterdi. 2000’li yıllarda 150 bin ton olan sertifikalı tohum üretimi 1 milyon 300 bin tona çıktı. Ancak bizim kendi çeşitlerini geliştiren büyük firmalarımızın sayısını artırmamız gerekiyor. Islah yapan firmalarımız bir araya gelmeli ve ortak ıslah programları yapmalı. Bu ortaklık ıslah programlarında kullanılacak yüksek teknolojinin yatırım ve finansmanı için de çok gerekli. Bu birliktelik sadece özel sektör arasında değil, kamu ve üniversiteler arasında da olmalı. Sektörümüzün tüm paydaşları olanaklarını birleştirmeli. Birlikte çalışma kültürünü geliştirmeliyiz.

Küresel ısınma, kuraklık, Yeşil Mutabakat’a uyum gibi konular bitki ıslahının önemini artırıyor. Çağın gerektirdiği tüm teknolojileri kullanmak zorundayız. Islah projelerine verilen desteklerin artması ve sürelerinin uzun olması gerektiğini her platformda dile getirilmeliyiz.’’

BİSAB’ın çalışmaları hakkında kısaca bilgi veren Yazar, sektörün bilimsel yayın açığını kapatmak için çok değerli eserler yayınlandıklarını, bitki ıslahçıları kursları düzenlediklerini, yarışmalar yaptıklarını ve 11 Mayıs Bitki Islahçıları Günü ile toplumda farkındalığın artması için çalıştıklarını kaydetti.

BİSAB’ın kurucu ortakları arasında yer aldığı, “Mersin AGROPARK”ın kendi alanında dünyada bir ilk olduğuna değinen  BİSAB yönetim Kurulu başkanı YAZAR,  ortak çalışma kültürünün gelişmesinde önemli bir dönüm noktası olan Mersin AGROPARK’ın tohumculuk faaliyetlerinde bulunan ve özellikle Islah çalışmalarını yürütmek isteyen kuruluşlara önemli avantajlar sağladığını belirtti.

***

 

Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer GÜLER, sektörün son dönemde üretim, kalite, ihracat gibi tüm parametrelerde gösterdiği başarının ortak paydasının ‘’millî ve sektörel birlik ’’ olduğunu vurguladı.

TÜRKTOB Başkanı Hacı Ömer GÜLER, ‘’Büyük devletimiz öncülüğünde Tarım ve Orman Bakanlığımız, başta çiftçilerimiz olmak üzere, bitki ıslahçılarımız, tohumculuk sektörümüz, üniversitelerimiz, TÜRKTOB ve çatısı altındaki kurumlarımız bu birlikteliğin öncüsüdür.’’ dedi.  

TÜRKTOB Başkanı GÜLER, ‘’Çok merhalelerden geçtik. Birliğimizi, ekonomik istikrarımızı bozmaya çalışan çok sayıda düşman ile mücadele ettik ve etmeye de devam ediyoruz. Savaşların, çatışmaların, doğal afetlerin, ekonomik kısıtlamaların üzerine bir de iklim değişikliğinin olumsuz etkileri ekledi. Ama biz yılmadık. Çünkü dünyanın geleceğinin tarımda, tarımın geleceğinin tohumda, tohumun geleceğinin TÜRKTOB çatısı altındaki tüm paydaşlarımızda olduğunu biliyorduk. Bu azim bizi, her yıl artan üretim miktarına, kısa sürede rekor sayılabilecek verimlilik artışlarına, sadece tohumda ihracatın ithalatı yüzde 30 geçmesine, yine sadece tohumda 117 ülkeye ihracata götürdü.

Kurulduğumuz 2008 yılından bu yana AR-GE çalışmalarının artması, genç sektörümüzün finans kaynaklarına daha uygun koşullarda ulaşması, yerel çeşitlerimizin korunması ve muhafazası, ana sınıfı öğrencilerimizden yüksek lisans öğrencilerine, tohum yetiştiricimizden üyelerimizin çalışanlarına kadar her kesimin eğitilmesi, kamuoyunun doğru bilgileri alması ve sektörümüzün ihtiyaçlarını karşılayan yasal düzenlemelerin yapılması ve uygulanması için çok sayıda proje yürütüyor, çalışmalar yapıyoruz.

Genetik çeşitliliğimiz koruyarak, teknolojinin son imkânlarından yararlanarak, halkımızın sağlıklı gıda ile yeterince beslenmesini sağlamak ve üstüne dış ticaret fazlası vermek en stratejik önceliğimiz olmaya devam ediyor. Bugün buradaki panelimizin ana başlığının ‘’Bitki Islahında Yapay Zekâdan Nasıl Yararlanırız’’ olması bile geldiğimiz aşamanın bir göstergesidir.

Türk bitki ıslahına emek verenlere sonsuz şükranlarımızı sunuyoruz. Başta BİSAB Onursal ve Kurucu Başkanı Dr. Vehbi Eser olmak üzere ebediyete irtihal eden tüm emektarlarımıza Allah’tan rahmet diliyoruz. 11 Mayıs Bitki Islahçıları Günü’nün mimarı BİSAB’a, ev sahibimiz Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesine, panelistlerimize, öğretim üyelerimize ve öğrenci kardeşlerime şükranlarımı sunuyorum.

Dr. Vehbi ESER Makale Yarışması’na katılan tüm kardeşlerime teşekkür ediyor, dereceye girenleri yürekten kutluyorum. Organizasyonda emeği geçen herkese tekrar teşekkür ediyor, hepinize saygılarımı sunuyorum.’’ ifadelerini kullandı.

***

Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Doç. Dr. Davut KELEŞ ise tarımın dünyanın ekonomik, siyasal ve soysal değişim süreçlerinin kaynağı olduğunu ifade ederek başladığı konuşmasını şöyle sürdürdü:

‘’ Azalan tarım alanlarına rağmen üretim miktarımız artıyorsa bu başta bitki ıslahçılarımız olmak üzere sektörün tüm bileşenlerinin eseridir. Biz TAGEM olarak bitki ıslahına büyük önem veriyoruz. Islah projelerinin süresinin kısa olması sorununu TAGEM bünyesinde çözdük. 20-25 yıl süren ıslah programlarımız var.

Bitki ıslahı vazgeçilmezdir, yapay zekâ ise geleceği şekillendirmeye aday bir teknolojidir. Bu iki konunun 11 Mayıs Bitki Islahçıları Günü’nün bu yılki teması olması çok yerinde olmuştur. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.’’

***

Açılış töreninden sonra BİSAB’ın da kurucuları arasında olduğu Mersin AGROPARK’ın tanıtımı yapıldı. Ülkemizin tarım ve gıda sektöründe ihtisaslaşmış ilk ve tek ‘Teknoloji Geliştirme Bölgesi’ Mersin AGROPARK Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa ÇAKIR, Mersin AGROPARK hakkında bilgler verdi.

  Mersin AGROPARK Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa ÇAKIR'dan sonra,  AGROPARK Genel Müdürü Murat HOCAGİL katılımcılara hitap etti ve agropark faaliyetleri hakkında sunum yaptı.

 

 

***

 Ardından ‘’Bitki Islahında Yapay Zekâdan Nasıl Yararlanırız?’’ ana temalı panel Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Salih KAFKAS başkanlığında yapıldı.

 

Panelde İstanbul Teknik Üniversitesinden Prof. Dr. Burak Berk ÜSTÜNDAĞ, yapay zekanın gelişimi ve günümüzde kullanımı ile ilgili sunumunda yapay zekanın bitki ıslah çalışmalarına sağlayacağı katkılara değindi.

 

 Çukurova Üniversitesinden Prof. Dr. Hakan ÖZKAN yapay zekadan yaralanarak ıslah programlarında veri analizi ve bilginin analizinin çok daha verimli kullanılabileceğine değinerek yapay zekadan yararlanarak ıslah çalışmalarının sürelerinin kısalabileceğini ancak tarımın tüm alanlarında olduğu gibi ıslah çalışmalarında da bilgili tecrübeli insan faktörünün dolayısı ile  Bitki ıslahçılarının vazgeçilmez olduğunu vurguladı.

 

TÜRKTOB Hakem Kurulu Başkanı Serdar Mart yaptığı sunumda Mevcut yasal düzenlemelerin yapay zekanın kullanımı ile yetersiz kalabileceği konular ve öngörülen zorluklar hakkında bilgiler verdi. Sunumlar sonunda panelistler katılımcıların sorularını cevapladı.   

 

Panelden sonra Türk bitki ıslahına gönül ve emek veren, geliştirdikleri çeşitler ile ülkemiz ekonomisine katkılar sağlayan araştırmacılara, verdikleri emeklerin bir nişanesi olarak 2024 yılı kutlamaları kapsamında plaketleri takdim edildi.

Ülkemiz btiki ıslahına katkı verenler kapsamında bu yıl ödüle layık görülen  Dr. Ahmet SEÇİM'e  plaketi TÜRKTOB  Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Hacı Ömer GÜLER tarafından takdim edildi.

Ülkemiz btiki ıslahına katkı verenler kapsamında bu yıl ödüle layık görülen  Dr. Dürdane MART'a   plaketi BİSAB Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Selami YAZAR  tarafından takdim edildi.

Ülkemiz btiki ıslahına katkı verenler kapsamında bu yıl ödüle layık görülen  Dr. Kenan YALVAÇ'a   plaketi TSÜAB  Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Yıldıray GENÇER  tarafından takdim edildi.

Her yıl “11 Mayıs Bitki Islahçıları Günü” etkinlikleri kapsamında  düzenlenen ve ziraat fakültesi son sınıf öğrencilerinin katılabildiği,  konusu bu yıl  ‘’Yapay Zekâdan Bitki Islahında Nasıl Yararlanırız?’’ olan  Dr. Vehbi Eser Ödüllü Makale Yarışması’nın sonuçları açıklandı ve kazananlara ödülleri verildi.

Gelişen teknolojinin her alanda hakim olduğu yapay zeka ana teması ile belirlenen ‘’Yapay Zekâdan Bitki Islahında Nasıl Yararlanırız?’’ konulu Dr. Vehbi Eser Ödüllü Makale Yarışması’nın birinciliğine Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tarımsal Genetik Mühendisliği Bölümü öğrencisi Hakkı Burak DOĞAN tarafından yazılan makale hak kazandı.

 

Ankara Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümü öğrencisi Merve Nur ÇETİNKAYA tarafından yazılan makale ikincilik ödülünü kazandı.

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Bitki Koruma Bölümü öğrencisi Sümeyye GÜNEY  tarafından yazılan makale üçüncülük ödüllünün sahibi oldu.  

‘’Yapay Zekâdan Bitki Islahında Nasıl Yararlanırız?’’ konulu Dr. Vehbi Eser Ödüllü Makale Yarışması’nda ilk üç sırayı  alarak ödüle layık görülen makalelerin yazarları ile BİSAB Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Selami YAZAR  günün anısına hep birlikte hatıra fotografı çektirdiler.

 

 

 

11 Mayıs Bitki Islahçıları Günü etkinlik programı Çukurova Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitelerinin Ziraat Fakültelerinden gelen akademisyenleri  ve  Ziraat Fakültelerinin başarılı öğrencilerine ödüllerinin verilmesinden sonra BİSAB Başkanı Selami Yazar’ın tüm katılımcı ve paydaşlara teşekkür konuşmasıyla son buldu.